Συνέντευξη Γιώργου Παπανδρέου στη Deutsche Welle

Γραφείο Τύπου, Πρόεδρος Σοσιαλιστικής Διεθνούς, Συνέντευξη

Aπό το διεθνές συνέδριο του Hertie School of Governance στο Βερολίνο

Προσκεκλημένος τoυ Hertie School of Governance o πρώην πρωθυπουργός της Ελλάδας Γιώργος Παπανδρέου συμμετέχει στο Βερολίνο σε διεθνές συνέδριο με θέμα την κυβερνητική διαχείριση στην Ευρώπη μαζί με τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, τον επικεφαλής του Eurogroup Γερούν Νταϊσελμπλούμ και τον πρώην ιταλό πρωθυπουργό Μάριο Μόντι.
Δημοκρατικό έλλειμμα στην ΕΕ και άνοδος της ακροδεξιάς

Τόσο κατά τη συζήτηση στην οποία συμμετείχε στο συνέδριο, όσο και κατά τη συνέντευξη που παραχώρησε στη συνέχεια αποκλειστικά στην Deutsche Welle ο Γ. Παπανδρέου στάθηκε ιδιαίτερα στην εκλογική άνοδο της ακροδεξιάς. Όπως υποστήριξε, πρόκειται για ένα «ιδιαίτερα ανησυχητικό» φαινόμενο, για το οποίο υπάρχουν όμως συγκεκριμένες αιτίες. Ως τέτοιες υπέδειξε, μεταξύ άλλων, τη συνεχή μείωση του βιοτικού επιπέδου των ευρωπαίων πολιτών ως συνέπεια της προσπάθειας της ΕΕ να ανταγωνιστεί τις αναδυόμενες οικονομίες. Και πρότεινε, αντί να μπει σε αυτή την «κούρσα» η ΕΕ, να επενδύσει στην παιδεία και στην έρευνα και να ανταγωνιστεί με γνώμονα την ποιότητα και τις αξίες της.

Στην ενδυνάμωση της ακροδεξιάς συνέβαλε όμως και ο τρόπος λειτουργίας των θεσμικών οργάνων της ΕΕ. Ο Γιώργος Παπανδρέου ανέφερε σχετικά: «Είναι οι αδυναμίες της ΕΕ να αντιμετωπίσει με συλλογικό τρόπο μεγάλα ζητήματα, τις οποίες βεβαίως εκμεταλλεύονται με έναν τρόπο που δεν δίνει λύσεις, δυνάμεις όπως της ακροδεξιάς. Γιατί αυτό που εκείνοι προτείνουν είναι η επανεθνικοποίηση της ΕΕ. Ενώ αυτό που χρειάζεται είναι η ενδυνάμωσή της και η μεγαλύτερη συλλογική αντιμετώπιση μεγάλων προβλημάτων.»

Ευθέως ο Γ. Παπανδρέου θέτει θέμα δημοκρατίας στην ΕΕ. Όπως εξηγεί, οι πολίτες αισθάνονται αποξενωμένοι από αυτήν όχι μόνο λόγω των πολύ περιορισμένων δυνατοτήτων συμμετοχής στο όλο εγχείρημα της ΕΕ. Το αίσθημα της αποξένωσης τροφοδοτείται και από το γεγονός ότι οι σημαντικές αποφάσεις λαμβάνονται σε ένα στενό κύκλο. Προηγουμένως, μιλώντας στο συνέδριο ο κ. Παπανδρέου χαρακτήρισε την Κομισιόν ως «πάρα πολύ αδύναμη», εκτίμησε ότι το Ευρωκοινοβούλιο παρά το ότι αναλαμβάνει «σημαντικές πρωτοβουλίες» δεν δίνει την εντύπωση ότι πετυχαίνει κάτι και εξέφρασε αμφιβολίες, σύμφωνα με τη δική του εμπειρία, για το ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο είναι πράγματι το όργανο που αποφασίζει για τα σημαντικά θέματα. «Τα Συμβούλια ήταν τελικά [...] απλώς η Γερμανία και οι φίλοι της που συναντιούνταν πριν από το Συμβούλιο και που κατόπιν έρχονταν με έτοιμη την απόφαση, που βέβαια ήταν προσαρμοσμένη στη γερμανική άποψη», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Γ. Παπανδρέου.

Συνεργασία Κεντροαριστεράς-Αριστεράς

Κληθείς από τη Deutsche Welle να σχολιάσει τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών στην Ελλάδα κι αν οδηγούν σε πρόωρη προσφυγή στις κάλπες, ο πρώην πρωθυπουργός απαντά καταρχήν αρνητικά: «Το αποτέλεσμα ήταν τέτοιο που δεν προκαλεί ανάγκη άμεσης προσφυγής σε εθνικές εκλογές. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν μηνύματα και ότι δεν υπάρχουν ζητήματα τα οποία θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε. Πιστεύω ότι σαν ένα προοδευτικό κίνημα η δημοκρατική παράταξη πρέπει να θέσει μεγάλα ζητήματα που αφορούν τη δομή ενός ακόμα πελατειακού συστήματος, κατεστημένων που ακόμα κυριαρχούν και επηρεάζουν αποφάσεις και την πολιτική ζωή του τόπου». Όπως εκτιμά, αυτή η δομή είναι η «ρίζα» για την κακή διαχείριση του φυσικού πλούτου και του ανθρώπινου δυναμικού της χώρας, που οδήγησε την Ελλάδα στα ελλείμματα και στα χρέη.

Στην ερώτηση της Deutsche Welle κατά πόσο θα ήθελε να συμβάλει στην προσπάθεια ανασυγκρότησης του χώρου της Κεντροαριστεράς που υπέστη συρρίκνωση των δυνάμεών της ο Γιώργος Παπανδρέου απαντά ως εξής: «Έχοντας μια πορεία μέσα σ΄ αυτόν τον χώρο, αγώνων και προσπαθειών, είμαι πάντα έτοιμος να συμβάλω και να βοηθήσω ώστε αυτός ο χώρος να μπορέσει να ανασυγκροτηθεί και να έχει έναν πολύ ουσιαστικό ρόλο στις μεγάλες αλλαγές που χρειάζεται ο τόπος».

Δεδομένου ότι πολλοί παλιοί οπαδοί του ΠΑΣΟΚ ψηφίζουν πλέον ΣΥΡΙΖΑ, ότι αυτό το κόμμα κατάφερε να συγκρατήσει το εκλογικό του αποτέλεσμα και ότι πολύ πιθανό να εξακολουθήσει και μελλοντικά να διαδραματίζει πρωταγωνιστικό λόγο, ρωτήσαμε τον πρώην πρωθυπουργό σχετικά με τις πιθανότητες μιας κυβερνητικής συνεργασίας Αριστεράς-Κεντροαριστεράς. «Να μη βάλουμε το κάρο μπροστά από το άλογο, όπως λένε. Δηλαδή, το βασικό είναι τι πρέπει να γίνει στη χώρα μας: Μια προοδευτική, δημοκρατική πλατφόρμα των αλλαγών, των συγκρούσεων που πρέπει να γίνουν με νοοτροπίες και πρακτικές, των πολιτικών που θα φέρουν μια σωστή, χρηστή διοίκηση και αναπτυξιακή πορεία. Πάνω σε αυτές τις αρχές και βάσεις ενός σοβαρού προγράμματος να είμαστε ανοιχτοί σε πιθανές συνεργασίες για το μέλλον», ήταν η απάντηση του Γ. Παπανδρέου.

Σχέδια για Grexit και δημοψήφισμα

Σε ό,τι αφορά στην πρόσφατη συζήτηση για τα σχέδια εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη, ο Γ. Παπανδρέου διαβεβαιώνει ότι ουδέποτε του είχε παρουσιαστεί προσωπικά ανάλογο σχέδιο στο διάστημα που ήταν πρωθυπουργός της χώρας. Αναφορικά με την πρότασή του για διεξαγωγή δημοψηφίσματος τότε, εμφανίστηκε βέβαιος ότι σε περίπτωση που θα είχε διεξαχθεί, μια μεγάλη πλειοψηφία θα απαντούσε θετικά στο ερώτημα της κυβέρνησης, εάν «θα πρέπει να στηριχθεί το πρόγραμμα της προσαρμογής».

«Πιθανώς αυτό το πρόγραμμα να μην χρειαζόταν καν», εκτιμά ό πρώην πρωθυπουργός. Εάν οι Ευρωπαίοι εταίροι είχαν επιδείξει το 2010 την πολιτική βούληση και αποφασιστικότητα που επέδειξαν προς το τέλος του 2012, τότε πιθανώς να είχαν «καλμάρει» οι πιέσεις των αγορών έναντι της Ελλάδας. Στην ερώτηση της Deutsche Welle κατά πόσο αιφνιδίασε στις Κάννες τους ηγέτες των κρατών της ΕΕ με την πρόταση διεξαγωγής δημοψηφίσματος, ο κ. Παπανδρέου επιμένει ότι τους είχε ενημερώσει έγκαιρα, δηλαδή πριν από το Συμβούλιο Κορυφής. Όπως χαρακτηριστικά λέει, «η ιστορία θα γραφτεί κάποια στιγμή με όλες τις απαραίτητες λεπτομέρειες».

dw.de / papandreou.gr/deutsche-welle