Ανδρέας Παπαέλληνας: Όμηρος των τραπεζών η αγορά, δήλωνε από τον περασμένο Φλεβάρη
Ας φρεσκάρουμε την μνήμη μας με την συνέντευξη του κ. Παπαέλληνα.
Φεβρουάριος 2012. Υπό την ομηρία των προβλημάτων που υπάρχουν στο τραπεζικό σύστημα βρίσκεται το λιανεμπόριο και η οικονομία, αναφέρει ο πρόεδρος και ιδιοκτήτης των υπεραγορών Άλφα Μέγα, Ανδρέας Παπαέλληνας. Σε μια σπάνια του συνέντευξη στη StockWatch, ο πρόεδρος της Παπαέλληνας Εμπορική σταχυολογεί τα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα ο κλάδος λιανεμπορίου και υποστηρίζει ότι προτού λυθούν τα κεφαλαιακά ζητήματα των τραπεζών, δύσκολα θα ανακάμψει ο κλάδος.
Επιρρίπτει ευθαρσώς ευθύνες στις τράπεζες για την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί και μιλά για τον κίνδυνο λουκέτων στην αγορά. Αναλύει τη στρατηγική της Άλφα Μέγα και μιλά για το ξένο ανταγωνισμό.
Ερ: κ. Παπαέλληνα πως επηρέασε το λιανεμπόριο η κρίση;
Απ.: Η παγκόσμια οικονομική ύφεση έχει ομολογουμένως επηρεάσει και την κατανάλωση. Είναι πασιφανές ότι ούτε τα τρόφιμα αποτέλεσαν εξαίρεση γι αυτό και βιώνουμε όλοι τα προβλήματα των επιπτώσεων από την κρίση.
Έστω κι αν στην Κύπρο η οικονομική ύφεση ήρθε λίγο αργότερα, εντούτοις, όλοι τη ζούμε έντονα.
Και θα συνεχίσουμε να εισπράττουμε τις επιπτώσεις μέχρι τουλάχιστον τα μέσα αυτού του έτους όταν θα πρέπει να ξεκαθαρίσει και το κρίσιμο σημασίας θέμα της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών.
Ερ: Γιατί;
Απ.: Εκτιμώ ότι οι δυσκολίες του τραπεζικού μας συστήματος αποτελούν και την πεμπτουσία των προβλημάτων που έχει ενώπιον της σήμερα η κυπριακή οικονομία.
Η μεγάλη έκθεση των κυπριακών τραπεζών σε ελληνικά ομόλογα τις έχει υποχρεώσει να μειώσουν σημαντικά τη χρηματοδότηση.
Έχουν κλείσει οι στρόφιγγες
Ερ: Εννοείτε ότι έχουν κλείσει τις στρόφιγγες της δανειοδότησης;
Απ.: Aκριβώς εδώ εστιάζεται το πρόβλημα. Οι τράπεζες δυστυχώς έκλεισαν τις στρόφιγγες της δανειοδότησης με αποτέλεσμα οι επιχειρήσεις που είναι δραστηριοποιημένες στο λιανικό εμπόριο και ο κλάδος των προμηθευτών να έχουν πρόβλημα ρευστότητας. Ομολογώ ότι αυτό είναι εκ των πραγμάτων ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα, το οποίο επηρεάζει άμεσα και τους λιανοπώλες και τους προμηθευτές.
Είναι δεδομένο πως από τη στιγμή που επηρεάζονται οι μεγάλες υπεραγορές επηρεάζονται αναπόφευκτα και οι προμηθευτές. Είναι συγκοινωνούντα δοχεία.
Είμαστε άδικοι με τους προμηθευτές
Ερ: Προβάλλονται έντονοι ισχυρισμοί ότι προμηθευτές αναμένουν επί μήνες εξόφληση τιμολογίων.
Απ.: Δεν έχω δυσκολία να το σχολιάσω διότι έχω έντονη άποψη επί του θέματος. Όπως προανέφερα η πηγή του κύριου προβλήματος είναι η έλλειψη ρευστότητας.
Από τη στιγμή που κάποιες εταιρείες στο χώρο μας έχουν αυτό το πρόβλημα, αναπόφευκτα καθυστερούν στην αποπληρωμή των τιμολογίων των προμηθευτών και είναι φυσικό να επηρεάζεται και η ρευστότητα των ίδιων των προμηθευτών και αυτοί με τη σειρά τους να εκτίθενται στις τράπεζες.
Δημιουργείται μία αλυσίδα πραγμάτων και όλοι εμείς που ασχολούμαστε με το εμπόριο θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί.
Είναι άδικο να φορτώνουμε τα προβλήματα σε άλλους. Διότι η εμπειρία καταδεικνύει ότι από τη στιγμή που μετατοπίζεις τα δικά σου προβλήματα σε άλλους, προκαλείται αλυσίδα προβλημάτων.
Πλήττονται συνεργασίες, οι προμηθευτές αναγκάζονται να απολύσουν προσωπικό, οι υπεραγορές που αντιμετωπίζουν προβλήματα είναι αναγκασμένες να μειώσουν μισθούς, να διώξουν προσωπικό. Λυπάμαι πραγματικά που το επισημαίνω αλλά δεν είναι υγιής αυτή η κατάσταση.
Ερ: Υπάρχει σήμερα κίνδυνος χρεοκοπίας εταιρειών του λιανεμπορίου;
Απ.: Ναι, μπορεί να γίνουμε και μάρτυρες κατάρρευσης επιχειρήσεων λόγω αυτής της αλυσίδας προβλημάτων.
Ξέρετε, εμείς που ζήσαμε τα πάνω και τα κάτω του λιανεμπορίου γνωρίζουμε ότι μία πτώχευση έχει τεράστιες επιπτώσεις στην γενικότερη οικονομία του τόπου.
Θα επηρεαστούν δεκάδες χιλιάδες νοικοκυριά. Και είναι εδώ που και πάλι θα ασκήσω με όλο το σέβας κριτική στις τράπεζες μας οι οποίες σε άλλες περιόδους παρείχαν αφειδώλευτα δάνεια, για μεγάλες και αχρείαστες επεκτάσεις με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι επισφάλειες και οι πελάτες τους σήμερα να μην ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους.
Ερ: Πόσο επηρεάζει τη δική σας εταιρεία η έλλειψη ρευστότητας;
Απ.: H δική μας εταιρεία δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα ρευστότητας, όμως έχει επηρεαστεί το αναπτυξιακό μας πρόγραμμα. Εκεί που είχαμε προγραμματίσει ότι θα επεκτείναμε το δίκτυο μας με νέες υπεραγορές, η προοπτική αυτή δεν υλοποιήθηκε.
Ερ: Κάνατε όμως κάποιες κινήσεις το 2011 στην Πάφο και στη Δευτερά με τη δημιουργία δύο υπεραγορών.
Απ.: Είναι γεγονός. Πρόσφατα ανοίξαμε σχεδόν ταυτόχρονα δύο νέες υπεραγορές, μία στην Πάφο και μία στη Δευτερά στις οποίες μέσα σε αυτή τη δύσκολη περίοδο για την αγορά εργασίας, εργοδοτούμε 100 άτομα.
Στην υπεραγορά της Πάφου προσλάβαμε 85 άτομα και στη Δευτερά 15. Με τη δημιουργία της υπεραγοράς στην Πάφο έχουμε επεκταθεί τώρα σε όλες τις πόλεις της Κύπρου.
Όμως ο στόχος μας ήταν να επεκταθούμε και σε δύο νέες υπεραγορές. Εκ των πραγμάτων όμως η χρηματοδότηση των νέων υπεραγορών θα γίνει αναγκαστικά από ίδια κεφάλαια.
Ερ: Χωρίς τραπεζικό δάνειο;
Απ.: Κοιτάξτε, η ευχέρεια δανεισμού από τις τράπεζες, δεν υπάρχει σήμερα. Όπως θα γνωρίζετε, παλαιότερα, θα μπορούσαμε να εξασφαλίζαμε το 70% του κόστους της επένδυσης υπό μορφή δανείου από τις τράπεζες και το υπόλοιπο από ίδια κεφάλαια.
Σήμερα, τα δεδομένα έχουν αλλάξει. Για παράδειγμα στην επένδυση της Πάφου το ύψος του δανείου ήταν 50% και ανάλογο ήταν το ποσό από ίδια κεφάλαια.
Φαίνεται ότι αυτή η εικόνα θα κυριαρχήσει στην αγορά το προσεχές μέλλον και αντιλαμβάνεστε δεν είναι και το καλύτερο για την οικονομία και ειδικότερα για το λιανικό εμπόριο.
Εκτεθειμένες εταιρείες με υψηλό δανεισμό
Ερ: Και τι θα γίνει με τις επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν πρόβλημα ρευστότητας και είναι εκτεθειμένες σε ψηλό δανεισμό;
Απ.: Είναι γεγονός ότι πάρα πολλές εταιρείες που ασχολούνται με το λιανικό εμπόριο και είναι εκτεθειμένες σε υψηλό δανεισμό θα έχουν πρόβλημα επιβίωσης και επέκτασης των εργασιών τους. Να είμαστε ρεαλιστές. Χωρίς δανεισμό δεν θα υπάρξει ανάπτυξη. Είτε το θέλουμε, είτε όχι.
Ερ: Είστε κατ’ εξοχήν έμπορος με εμπειρίες δεκαετιών. Πως βλέπετε να εξελίσσονται τα πράγματα στο λιανεμπόριο;
Απ.: Είμαι εκ φύσεως αισιόδοξος αλλά ταυτόχρονα θέλω να είμαι ρεαλιστής. Το 2011 ήταν από τις χειρότερες χρονιές για την οικονομία του τόπου, αν εξαιρέσει κανείς την τραγική περίοδο του 1974.
Το 2012 επίσης θα είναι πολύ δύσκολη χρονιά. Το σκηνικό θα αρχίσει να ξεκαθαρίζει στα μέσα του χρόνου και η εικόνα θα είναι πιο ξεκάθαρη προς το τέλος του έτους.
Όλα θα εξαρτηθούν από την πορεία των κυπριακών τραπεζών, μετά και την απομείωση του ελληνικού χρέους, την ανακεφαλαιοποίηση τους και τις νέες στρατηγικές που θα επιβάλουν για να διοχετευτεί χρήμα στην αγορά.
Ερ: Αυτά είναι αρκετά;
Απ.: Όχι ασφαλώς. Όλοι μας πρέπει να νοικοκυρευτούμε. Από το κράτος, που είναι ο μεγαλύτερος εργοδότης, οι τράπεζες και ο ιδιωτικός τομέας. Είναι περίοδος συγκράτησης του κόστους, δημιουργία αναπτυξιακών έργων με πρωτοστάτη το κράτος και επεκτατική πολιτική στο θέμα της δημιουργίας έργων υποδομής σε βασικούς τομείς της οικονομίας όπως είναι ο τουρισμός και οι υπηρεσίες.
Μαθαίνουμε από τις ξένες εταιρείες
Ερ: Πως αντιμετωπίζετε το μεγάλο ανταγωνισμό που εξελίσσεται στο λιανεμπόριο με την είσοδο ξένων υπεραγορών;
Απ.: Ουδέποτε προσέγγισα τον ανταγωνισμό ως αρνητικό παράγοντα στην αγορά. Αντίθετα, όλοι μας παίρνουμε μαθήματα από τον ανταγωνισμό. Και η είσοδος ξένων υπεραγορών στην Κύπρο θα είναι προς κοινό όφελος. Δημιουργούνται θέσεις εργασίας, επέρχεται μείωση των τιμών, εμφανίζονται νέα προϊόντα, βελτιώνεται η εξυπηρέτηση και η ποιότητα.
Εμείς μαθαίνουμε και από τις ξένες εταιρείες. Άλλωστε, δεν είχαν δημιουργηθεί νέα δεδομένα στην κυπριακή αγορά από την ώρα που είχαν αρχίσει οι διαπραγματεύσεις για ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ; Όσοι παρέλειψαν να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα έχουν σήμερα προβλήματα.
Αντίθετα οι εταιρείες που προετοιμάστηκαν για να αντιμετωπίσουν τον εντεινόμενο σήμερα ανταγωνισμό, έχουν λιγότερα προβλήματα. Αυτή είναι η ταπεινή μου άποψη.
Αλλά θα πρέπει να σημειώσω και το εξής. Τον ανταγωνισμό τον φοβούνται οι εταιρείες που δεν είναι οργανωμένες. Επαναλαμβάνω. Η είσοδος ξένων εταιρειών στον τόπο μας τολμώ να πω ότι έχει θετικά αποτελέσματα, κυρίως για τους καταναλωτές. Οι εταιρείες αυτές έχουν υποχρεώσει τις κυπριακές εταιρείες να επιφέρουν τομές. Τις οδηγεί να γίνονται πιο ευέλικτες και πιο αποτελεσματικές. Και σε τελευταία ανάλυση οι εταιρείες που έχουν υποδομή και προσέχουν τις επενδύσεις τους δεν έχουν κανένα πρόβλημα ανταγωνισμού.
Χαράσσεται νέα πορεία με «δορυφόρους»
Ερ: Ποιες είναι οι νέες στρατηγικές της εταιρείας για βελτίωση της ανταγωνιστικότητας σας στο λιανεμπόριο;
Απ.: Η Άλφα Μέγα χαράσσει μία νέα πορεία. Θα δημιουργούμε υπεραγορές «δορυφόρους» fresh and easy.
Η φιλοσοφία μας είναι η ευελιξία, το χαμηλό λειτουργικό, εργατικό και οικοδομικό κόστος.
Ερ: Το οικοδομικό κόστος είπατε;
Απ.: Είναι βασική πλέον αυτή η πτυχή. Πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη το οικοδομικό κόστος σε μία μεγάλη επιχείρηση. Και οι τρόποι υπάρχουν.
Ξένες εταιρείες έχουν δώσει παραδείγματα γραφής στο θέμα αυτό ακόμη και στον τόπο μας. Όπως πρέπει να έχετε διαπιστώσει, δεν αποδίδουν οι εταιρείες αυτές σημασία στις υπερβολές και στα γιγαντιαία κτίρια. Πρέπει να παρακολουθείς το τι γίνεται και στον έξω κόσμο. <--nq_cr-->
Ερ: Το εγχείρημα της δημιουργίας του «δορυφόρου» στη Δευτερά έχει πετύχει;
Απ.: Καταρχήν το εγχείρημα της Δευτεράς με την αγορά της Green Valley ήταν πιλοτικό. Ξεκίνησε τη λειτουργία της η υπεραγορά το Σεπτέμβριο και μέχρι σήμερα τα αποτελέσματα είναι άριστα.
Σας ανακοινώνω ότι θα επεκταθούμε και σε άλλες περιοχές, με δύο καταστήματα στη Λευκωσία και στη Λεμεσό. Με την ίδια φιλοσοφία.
Η σύγχρονη ζωή επιφυλάσσει αλλαγές κάθε βδομάδα. Και πρέπει να παρακολουθείς αυτές τις αλλαγές διαφορετικά θα μείνεις πίσω.
Όσες εταιρείες έχουν ανεπάρκεια στον τομέα της τεχνολογίας έχουν προβλήματα. Το information technology που έχουμε ως τμήμα στην επιχείρηση, ενισχύει την απόδοση της εταιρείας.
Ερ: Τι κέρδος επί του ετήσιου τζίρου θα πρέπει να έχει μια υπεραγορά για να είναι βιώσιμη;
Απ.: Όταν μία αλυσίδα υπεραγορών επιτυχαίνει να έχει ένα 3% κέρδος επί του ετήσιου τζίρου της θεωρείται βιώσιμη.
Τόσο μικρό είναι το ποσοστό του κέρδους που έχουν υπεραγορές. Και είναι κι αυτός ένας σημαντικός λόγος γιατί θα πρέπει να είναι προσεκτικές. Και αυτός ο αριθμός δεν αφορά μόνο τις υπεραγορές στην Κύπρο. Αυτά τα στοιχεία ισχύουν παγκοσμίως. Σας παραπέμπω σε ισολογισμούς και ξένων εταιρειών λιανικού εμπορίου.
Ερ: Μήπως ωρίμασε και πάλι ο χρόνος για να υπάρξουν εξαγορές ή και συγχωνεύσεις μεταξύ εταιρειών στο λιανικό εμπόριο;
Απ.: Θα απαντούσα αβίαστα ότι είναι ένα ενδεχόμενο. Μπορούν και ίσως επιβάλλεται να εκδηλωθούν εξαγορές και συγχωνεύσεις. Διότι, θα υπάρξει μείωση του λειτουργικού κόστους και η ένωση επιχειρηματικών δυνάμεων, δομών και πελατολογίου θα δώσει νέα δυναμική στην αγορά και θα ενισχυθούν και οι υφιστάμενες θέσεις εργασίας.
Όμηρος η κυπριακή οικονομία λόγω τραπεζών
Ερ: Έχετε παραστάσεις ως μέλος επί 23 χρόνια του ΔΣ της Λαϊκής Τράπεζας (σήμερα MPB). Τι πρέπει να γίνει για να επέλθει ηρεμία στις τράπεζες;
Απ.: Σε γενικές γραμμές μπορώ να πω ότι το πρόβλημα στην Κύπρο δεν είναι μόνο δημοσιονομικό, αλλά και τραπεζικό. Και τι εννοώ: η έκθεση των κυπριακών τραπεζών στην ελληνική αγορά, σε ομόλογα και δάνεια έχει κάνει τους επιχειρηματίες της Κύπρου και τους ιδιώτες επενδυτές, όμηρους των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν.
Δεν είναι υπερβολικό να πούμε ότι η κυπριακή οικονομία και ειδικότερα το λιανικό εμπόριο διέρχονται μία ομηρία. Εύχομαι τουλάχιστον οι δύο μεγάλες τράπεζες να ενισχύσουν τα κεφάλαια τους. Διαφορετικά θα διευρυνθεί η κρίση στον ιδιωτικό τομέα.
Και η κυβέρνηση όσα μέτρα και να λάβει, όσα και να προσφέρει στους ιδιώτες, πρέπει το συντομότερο δυνατόν να λυθεί το τραπεζικό μας πρόβλημα.
Υπάρχουν ευθύνες και πρέπει να αναληφθούν
Ερ: Υπάρχουν ευθύνες γι αυτή την κατάσταση;
Απ.: Να σας πω. Πρόσφατα σε μία πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη του ο Υπουργός Οικονομικών, Κίκης Καζαμίας, είπε, πολύ ορθά, ότι δεν χρειάζεται να πάμε πίσω για να εντοπίσουμε τα λάθη που έγιναν στις τράπεζες. Συμφωνώ απόλυτα με το σκεπτικό και τους λόγους που ανέπτυξε ο κ. Καζαμίας για να στηρίξει την άποψη του. Όμως από τη στιγμή που υποδεικνύουμε ότι θα πρέπει να δούμε μπροστά, οι ευθύνες είναι εκεί. Υπάρχουν.
Η έκθεση των δύο μεγάλων τραπεζών στην ελληνική αγορά έχει προκαλέσει τεράστια προβλήματα στην κυπριακή οικονομία. Και οι υποβαθμίσεις της κυπριακής οικονομίας από διεθνείς οίκους έχουν άμεση σχέση με τα προβλήματα στον τραπεζικό τομέα.
Εκτιμώ ότι ο απολογισμός θα πρέπει να γίνει από τα διοικητικά συμβούλια. Είναι δική τους υποχρέωση. Άλλωστε τα μέλη των ΔΣ των τραπεζών είναι υπόλογα στους μετόχους.
Πρέπει να ξυπνήσουμε ως μέτοχοι και να ζητήσουμε από τις διοικήσεις και από τις διευθύνσεις εξηγήσεις. Ας μην αγνοούμε ότι χιλιάδες μέτοχοι ζουν από τα μερίσματα των τραπεζών.
Σήμερα και για τα επόμενα τρία με τέσσερα χρόνια προσωπικά δεν βλέπω να παρέχεται μέρισμα. Υπάρχουν οικογένειες με παράδοση στις επενδύσεις που το εισόδημα τους είναι τα μερίσματα των κερδοφόρων εταιρειών και αυτές δεν είναι άλλες από τις τράπεζες.
Άμεσα επηρεάζεται και η αγοραστική δύναμη χιλιάδων επενδυτών. Αυτοί οι άνθρωποι σήμερα έχουν δει και την αξία των μετοχών τους να εξανεμίζεται χωρίς να λαμβάνουν μέρισμα.
Μισθοί, ΑΤΑ και κίνητρα
Ερ: Επειδή και το θέμα της ΑΤΑ και των μισθών στον ιδιωτικό τομέα είναι επίκαιρο, παρά και τη συμφωνία που έχει επιτευχθεί μεταξύ ΟΕΒ και συντεχνιών, η δική σας άποψη ποιά είναι;
Απ.: Προσωπικά δεν είμαι υποστηρικτής της παγοποίησης των μισθών του προσωπικού.
Έχω όμως άποψη για το θέμα της ΑΤΑ. Ο θεσμός λειτούργησε ευεργετικά σε άλλες εποχές. Κατά την άποψη μου έχει ξεπεραστεί.
Διδόταν ΑΤΑ όταν υπήρξε ανάπτυξη του 8% και 9%, που υπήρξαν πληθωριστικές τάσεις και ο εργαζόμενος θα έπρεπε να αποζημιωθεί. Σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει. Οι μισθολογικές αυξήσεις θα πρέπει να παραχωρούνται με βάση την παραγωγικότητα.
Συνδέουμε τη μισθοδοσία μας με την παραγωγικότητα. Και έτσι πρέπει να σκέπτονται όλοι.
Στη δική μας εταιρεία το οικονομικό τμήμα μας δίνει μετρήσεις της παραγωγικότητας που συνδέονται με τη μισθοδοσία.
Ερ: Αντιλαμβάνομαι ότι η εταιρεία δίδει προτεραιότητα στα κίνητρα για αυξημένη παραγωγικότητα;
Απ.: Εμείς δίνουμε αυξήσεις κάθε χρόνο. Το 2011 που ήταν κατά γενική ομολογία δύσκολη χρονιά για όλους, η εταιρεία παραχώρησε αυξήσεις και φιλοδωρήματα.
Πρέπει να δίνεις κίνητρο στον εργαζόμενο να παράγει και ο εργοδότης με τη σειρά του να επιδοτεί την παραγωγική εργασία. Εμείς απασχολούμε γύρω στους 600 υπαλλήλους. Αν ληφθούν υπόψη και τα 400 άτομα που εργάζονται στη μητρική εταιρεία τότε μιλάμε για χίλια άτομα.
Το κάστρο … και οι εργαζόμενοι
Εμείς ως εταιρεία έχουμε μία θεωρία. Αυτοί που είναι έξω από το κάστρο να θέλουν να μπουν μέσα κι αυτοί που είναι μέσα να μην θέλουν να βγουν. Δεν μπορείς να έχεις υπαλλήλους οι οποίοι να μην είναι ικανοποιημένοι με τη μισθοδοσία.
Θεωρούμε ότι είναι άτοπο να συνδέονται οι τιμές και όχι η παραγωγικότητα με τους μισθούς.
Όμως θα ήθελα να επισημάνω και την όλη στάση της κυβέρνησης, στην όλη προσπάθεια για εξυγίανση των δημοσιονομικών. Εκτιμώ ότι είναι λάθος της κυβέρνησης να επιδιώκει να σώσει μόνο τα δημοσιονομικά.
Βοήθεια χρειάζεται αυτή την ώρα ο ιδιωτικός τομέας. Δεν μπορούμε να αφήσουμε αυτό τον τομέα να καταρρεύσει. Και έργα ανάπτυξης να αποφασίσει η κυβέρνηση, δεν μπορούν να γίνουν εάν δεν συνεργαστεί με τον ιδιωτικό τομέα. Και χωρίς τη βοήθεια των τραπεζών ανάπτυξη δεν θα υπάρξει. Προσπαθήσαμε, και καλώς θα έλεγα, να λύσουμε τα προβλήματα του κρατικού τομέα αλλά αφήσαμε τον ιδιωτικό τομέα χωρίς καμία ενίσχυση.
Του Λεύκου Χρίστου stockwatch.com.cy
Comments
Post a Comment