Αυθαιρεσίες τραπεζών και υπερχρεωμένα νοικοκυριά

Τώρα που τελείωσαν οι εκλογές στην Ελλάδα, κρίνω σκόπιμο να κάνουμε ένα διάλειμμα στην πολιτικολογία και να σκύψουμε επάνω σε ένα κοινωνικό πρόβλημα που έχει λάβει πανεθνικές διαστάσεις. Πρόκειται για τις εκατοντάδες χιλιάδες συμπολιτών μας που πήραν πριν από λίγα χρόνια ένα στεγαστικό δάνειο, διότι ο Έλληνας θέλει να έχει ένα κεραμίδι δικό του επάνω από το κεφάλι του. Τώρα βρέθηκαν σε δεινή θέση είτε διότι απολύθηκαν είτε διότι μειώθηκε με άλλο τρόπο το εισόδημά τους είτε διότι ορισμένες Τράπεζες τούς έβλαψαν με τις λανθασμένες συμβουλές τους. Πολλοί κινδυνεύουν να χάσουν το ακίνητό τους, το οποίο απειλεί να κατάσχει η Τράπεζα...

Η πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση προστατεύει μόνο την κύρια κατοικία και όχι τα υπόλοιπα ακίνητα του δανειολήπτη και προβλέπει ρύθμιση του χρέους με όρους υποτίθεται πιο μακροχρόνιους, αλλά όχι κατ’ ανάγκην ευνοϊκούς. Πιστεύω ότι πρέπει όλα τα κόμματα να συμφωνήσουν σε μία νομοθετική ρύθμιση, η οποία θα επιβάλλει τη μείωση του χρέους όταν αποδεδειγμένα ο δανειολήπτης ή ο/η σύζυγός του έχασαν τη δουλειά τους και μάλιστα όταν αποδεικνύονται εσφαλμένες κινήσεις της Τράπεζας εις βάρος του ανενημέρωτου και ανυποψίαστου πελάτη της.
Σήμερα θα παρουσιάσω ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα τραπεζικής αυθαιρεσίας βασισμένος σε σχετικό εξώδικο, το οποίο απέστειλε φίλος δικηγόρος σε ελληνική τράπεζα για να προστατεύσει τον πελάτη του που έχασε προσφάτως τη δουλειά του. Η συγκεκριμένη Τράπεζα όχι απλώς επιδεικνύει αναλγησία έναντι του ανθρώπου ο οποίος υπέστη μείωση εισοδήματος χωρίς να φταίει, αλλά επιπλέον τον απειλεί με κατάσχεση ακινήτων, ενώ θα έπρεπε κανονικά να τον αποζημιώσει για τα σοβαρά λάθη των υπαλλήλων της που έδωσαν καταστροφικές συμβουλές. Συγκεκριμένα όταν ο άνθρωπος αυτός ζήτησε συμβουλές για ασφαλείς επενδύσεις των χρημάτων του και ενώ εξήγησε ότι μεγαλώνει παιδί και θέλει να προνοήσει για τις σπουδές του, ο αρμόδιος τραπεζικός υπάλληλος του πρότεινε να επενδύσει σημαντικό ποσό σε ασφαλιστικό-επενδυτικό προϊόν θυγατρικής εταιρίας, από το οποίο τελικά ο πελάτης ζημιώθηκε κατά 50.000 ΕΥΡΩ. Σημειωτέον ότι ο πελάτης είχε ζητήσει εγγυημένο επιτόκιο ενώ το προϊόν που του πρότειναν συνδεόταν με Αμοιβαία Κεφάλαια, τα οποία δεν έχουν εγγυημένο επιτόκιο. Πρώτο σφάλμα της Τράπεζας: Παραπλάνησε δια των υπαλλήλων της έναν ταλαίπωρο οικογενειάρχη που βασίσθηκε από άγνοια στο κύρος της Τράπεζας. 

Το δεύτερο βήμα ήταν μία ακόμη απαράδεκτη ενέργεια εκ μέρους των υπαλλήλων-συμβούλων. Μαθαίνοντας ότι ο πελάτης τους ενδιαφερόταν για αγορά κατοικίας τού πρότειναν να λάβει στεγαστικό δάνειο ύψους 500.000 ΕΥΡΩ και επιμόνως του συνέστησαν να το λάβει σε ελβετικά φράγκα λόγω δήθεν της συναλλαγματικής σταθερότητας και ασφάλειας. Ποτέ δεν επισημάνθηκε από την Τράπεζα ούτε ο κίνδυνος ούτε το ρίσκο που εμπεριείχε αυτή η σύμβαση, η οποία τελικά δεν αποτελούσε ένα απλό δάνειο αλλά στην ουσία προϊόν επενδυτικού χαρτοφυλακίου συνδεδεμένο ευθέως με τη διεθνή αγορά συναλλαγματικών ισοτιμιών ( FOREX). 

Ο πελάτης υπέγραψε μη έχοντας τη δέουσα και επαρκή ενημέρωση από τους υπαλλήλους της Τράπεζας, την οποία είχαν τη ηθική και νομική υποχρέωση να παράσχουν. Αποπλήρωσε το μεγαλύτερο ποσό του δανείου και αιφνιδίως συνέβησαν δύο αρνητικά γεγονότα. Πρώτον ο ίδιος έχασε την έμμισθη δουλειά του και δεύτερον επήλθε η δραματική αλλαγή ισοτιμίας του ελβετικού φράγκου και τον ποσό του χρέους του σχεδόν διπλασιάσθηκε. Χωρίς να ευθύνεται ο ίδιος σε τίποτε και λόγω κακής συμβουλής από την Τράπεζα βρέθηκε να χρωστά πολύ περισσότερα από όσα συμφώνησε έχοντας δε μειωμένα εισοδήματα. Ζήτησε με επιστολή του μείωση του χρέους, το οποίο αυξήθηκε πλασματικά λόγω του ελβετικού φράγκου, και επί 5 μήνες δεν λάμβανε καμία απάντηση. Τελικά η Τράπεζα του απέστειλε εξώδικο με το οποίο τον καλεί να εξοφλήσει εντός δέκα ημερών αλλιώς θα προβεί στη λήψη των προβλεπομένων μέτρων! 

Η διαφορά απόψεων είναι σαφής και ενδεικτική της αυθαιρεσίας και αναλγησίας ορισμένων Τραπεζών. Η Τράπεζα απλώς δέχεται μία νέα ρύθμιση του ποσού των δόσεων, αλλά δεν δέχεται να μειώσει το ποσό, το οποίο από δική της κακή συμβουλή αυξήθηκε. Ο πελάτης ζητεί όχι μικρότερες δόσεις σε μεγαλύτερο χρονικό διάστημα . αλλά ξεκάθαρη και ρητή μείωση του συνολικού ποσού και παράλληλη αναγνώριση από την Τράπεζα των λαθών της, τα οποία τον έβλαψαν. 

Για να συμπληρώσουμε την εικόνα της αυθαιρεσίας εις βάρος του απροστάτευτου και απληροφόρητου πελάτη σημειώνω ότι σε όλο αυτό το χρονικό διάστημα η Τράπεζα εντελώς παρανόμως εισέπραττε τις δόσεις για τη πιστωτική κάρτα του πελάτη από τους λογαριασμούς που εκείνος διατηρούσε. Σκεφθείτε ότι έτσι φέρθηκαν σε ένα πελάτη , ο οποίος μέχρι πρό τινος εθεωρείτο καλός καταθέτης και τυπικός στις υποχρεώσεις του. Δηλαδή πώς θα φερθούν σε μία άλλη περίπτωση μη «καλού» πελάτη; Λυπάμαι που τα γράφω όλα αυτά, διότι είμαι βέβαιος ότι δεν αντανακλούν τη συνήθη τακτική των τραπεζικών υπαλλήλων, οι οποίοι έχουν και γνώσεις και ήθος. Όμως πρέπει να δημοσιοποιούνται αυτά τα περιστατικά και για να λάβει μέτρα η Πολιτεία υπέρ των αδίκως υπερχρεωμένων νοικοκυριών σε εποχές ανεργίας και κρίσης, αλλά και για να προσέξουν περισσότερο οι διοικήσεις των Τραπεζών την ευσυνειδησία των υπαλλήλων τους, την προστασία των πελατών και την εξυπηρέτηση του κοινωνικού συνόλου. 

Κ.Χ. 6.5.2012 

Κωνσταντίνος Χολέβας-Πολιτικός Επιστήμων