ΤΙΜΩΝΤΑΣ ΤΟ ΟΧΙ ΣΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΝ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΩΣΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΟΧΙ

Ομιλία Γιώργου Λιλλήκα στην Εκδήλωση του Σωματείου «Αδούλωτη Κερύνεια» με θέμα:

«Τιμώντας το ΟΧΙ στο Σχέδιο Ανάν

Προτάσεις για την σωστή διαχείριση του ΟΧΙ»

Λευκωσία, 24 Απρίλη, 2012

Δεν είναι συχνά που οι λαοί καλούνται με την ψήφο τους να αποφασίσουν, με τρόπο τελεσίδικο και μη αναστρέψιμο, για το μέλλον τους.  Δεν βρίσκονται συχνά οι λαοί στη θέση, με ένα ΝΑΙ ή ένα ΟΧΙ, να αποφασίσουν για το ρουν της ιστορίας τους.  Αυτή η καθοριστική ιστορική ευθύνη είναι που καθιστά ένα τέτοιο γεγονός «ιστορικό σταθμό».  
Τέτοιος σταθμός είναι, για τη σύγχρονη ιστορία της Κύπρου, το Δημοψήφισμα της 24ης Απριλίου του 2004.  Κι αυτό το ιστορικό γεγονός αξίζει να το τιμούμε, όπως τιμούμε κάθε άλλο αγώνα προάσπισης της Ελευθερίας και της Δημοκρατίας.  Κάθε αγώνα εθνικής αντίστασης σε ξένες επιβουλές.  Γιατί ήταν ένας πολιτικός αγώνας όπου, ως Κυπριακός Ελληνισμός, κληθήκαμε να αναμετρηθούμε με την ιστορία μας.  Κληθήκαμε, με τη ψήφο μας, να δώσουμε συνέχεια και προέκταση στην εθνική παρουσία μας στην Κύπρο ή να τερματίσουμε άδοξα μια πορεία χιλιάδων χρόνων. 

Τιμούμε αυτό το ιστορικό γεγονός, γιατί με τη στάση και την αντίστασή μας πετύχαμε να προασπιστούμε την Κυπριακή Δημοκρατία, την ελευθερία της πατρίδας μας, τα ανθρώπινα δικαιώματα και ελευθερίες, την επιβίωση του Κυπριακού Ελληνισμού.  

Τιμούμε το γεγονός όχι γιατί θέλουμε να αναξέσουμε πληγές, αλλά γιατί θέλουμε να διδαχθούμε από αυτό.  Γιατί θέλουμε να διατηρήσουμε νωπή την αξία και τα μηνύματα του στη μνήμη του λαού και ιδιαίτερα των νέων ανθρώπων. Να το προστατεύσουμε από τη λήθη που κάποιοι προάγουν και που αποτελεί τη συνταγή επανάληψης και συγκάλυψης λαθών του παρελθόντος.  Τιμώντας αυτό το ιστορικό γεγονός, που παραμένει σκληρά επίκαιρο, τιμούμε και τον πολιτικό ηγέτη που ενέπνευσε και εξέφρασε, με τη στάση του, την βούληση και την αγωνιστικότητα του Κυπριακού Ελληνισμού: τον αείμνηστο Τάσσο Παπαδόπουλο. 

Όπως, είπα σε μια άλλη παρόμοια εκδήλωση «μπορεί να είμαστε μικρός, σε μέγεθος, λαός και να μην μπορούμε να κάνουμε αυτό που θέλουμε.  Μπορούμε, όμως, να κάνουμε αυτό που οφείλουμε».  Κι αυτό κάναμε στις 24 του Απρίλη του 2004.  Υπερασπιστήκαμε την πατρίδα μας, όπως το οφείλαμε στους προγόνους μας, αλλά και στους απογόνους μας.  Δεν μας δόθηκε η επιλογή της ελευθερίας και της αποκατάστασης του δικαίου, για να γιορτάσουμε το τέλος της κατοχής.  Όμως, με το περήφανο ΟΧΙ διατηρήσαμε ζωντανή την ελπίδα και τον αντικατοχικό μας αγώνα.  Περισώσαμε την εθνική μας αξιοπρέπεια. 

Το Σχέδιο Ανάν δεν ήταν μια απροσδόκητη εξέλιξη.  Ήταν το φυσικό αποτέλεσμα διαδοχικών και αρθροιστικών υποχωρήσεων της Ελληνικής πλευράς.  Ήταν το προϊόν της δικής μας διαχρονικής άτολμης και φοβικής συμπεριφοράς που μας έκανε να ξεχάσουμε το στόχο και το νόημα της λύσης.  Ήταν αποτέλεσμα της πολιτικής αυταπάτης που πίστευε πως ικανοποιώντας τις Τουρκικές απαιτήσεις μπορούσαμε να αναχαιτίσουμε τον Τουρκικό επεκτατισμό. 

Η απόρριψη του Σχεδίου Ανάν από το 76% του Κυπριακού Ελληνισμού, ήταν απόρριψη όλων των διαχρονικών διολισθήσεων μας προς τις Τουρκικές θέσεις.  Ήταν απόρριψη όλων των απαράδεκτων προνοιών που περιείχε και του μοντέλου της διχοτόμησης – Τουρκοποίησης που αυτό προέβλεπε. 

Στη Δημοκρατία κυρίαρχο σώμα είναι ο λαός.  Η εξεφρασμένη λαϊκή βούληση, αποτελεί πολιτική εντολή στην οποία οι πολιτικοί ηγέτες οφείλουν έμπρακτα να υπακούσουν.  Οκτώ χρόνια μετά, διαπιστώνουμε ότι το Σχέδιο Ανάν νεκραναστήθηκε.  Ο φραστικός σεβασμός προς τη λαϊκή εντολή, που διατύπωναν οι ηγεσίες εκείνες που είτε υιοθέτησαν το Σχέδιο Ανάν είτε είπαν «ΟΧΙ για να τσιμεντώσουν το ΝΑΙ», δεν ήταν τίποτε άλλο από εκλογικός εμπαιγμός και εξαπάτηση του λαού.  Οι πολιτικές υπερβάσεις στις εκλογές του 2008, η σύμπλευση των δύο Κομματικών πόλων στο Εθνικό Συμβούλιο, πέραν και πάνω από τις ιδεολογικές τους διαφορές, ένα και μόνο στόχο είχε: την επαναφορά του Σχεδίου Ανάν. Οκτώ χρόνια μετά την απόρριψη αυτού του «συνταγματικού εκτρώματος», βρισκόμαστε σήμερα μπροστά σε ένα μεταλλαγμένο Σχέδιο που αποτελεί χειρότερη εκδοχή αυτού που ο λαός μας απέρριψε. 

Καλούμαστε, σήμερα, να προβληματιστούμε και να καταθέσουμε προτάσεις για την «ορθή διαχείριση του ΟΧΙ».

Οφείλω στο σημείο αυτό, να καταθέσω τη μαρτυρία μου για τη διαχείριση που ο αείμνηστος Τάσσος Παπαδόπουλος επιχείρησε στα τελευταία δύο χρόνια της θητείας του.  Διαχείριση που στηρίχθηκε σε μια νέα διεκδικητική στρατηγική με στόχο την αλλαγή της βάσης λύσης του Κυπριακού. 

Αυτή η στρατηγική αναπτύχθηκε σε τέσσερις βασικούς άξονες: Πρώτον, στον απεγκλωβισμό από τη Βρετανική διαχείριση του Κυπριακού με την ενεργό και ισότιμη εμπλοκή όλων των μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας.  Δεύτερο: στην ανάπτυξη στρατηγικών συμμαχιών με φίλες χώρες, όπως η Γαλλία με την οποία υπογράψαμε Συμφωνία Αμυντικής Συνεργασίας.  

Τρίτο: στην αξιοποίηση της θέσης μας εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας, με τη δημιουργία πολιτικού κόστους για την συνεχιζόμενη κατοχή, όπως ήταν οι πρώτες ομόφωνες κυρώσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση τον Δεκέμβρη του 2006 και Τέταρτο: στον ενταφιασμό του Σχεδίου Ανάν και στην διαμόρφωση μιας νέας βάσης λύσης του Κυπριακού, με τη Συμφωνία της 8ης Ιουλίου και την επιστολή Καμπάρι.

Δυστυχώς αυτή η ελπιδοφόρα στρατηγική και μαζί και η λαϊκή εντολή του Δημοψηφίσματος, ανατράπηκαν με το αποτέλεσμα των Προεδρικών εκλογών του Φεβράρη του 2008.  Γνωρίζουμε που μας οδήγησε αυτή η ανατροπή.  Δεν θα περιγράψω τις καταστροφικές πρόνοιες της υπό διαπραγμάτευση, σήμερα, νέο-Ανανικής λύσης. Είναι σε όλους γνωστές.  

Διερωτούμαι, όμως: μπορούμε με τα δεδομένα ως έχουν σήμερα, να αρκεστούμε σε μια καλύτερη διαχείριση των διακοινοτικών συνομιλιών;  Τι θα μας αποφέρει μια καλή διαχείριση όταν βρισκόμαστε με το ένα πόδι πάνω από το χείλος της Εθνικής καταστροφής;  Τι θα πετύχουμε αν αρκεστούμε στη διαχείριση μιας πορείας με σημαδεμένη διαδικασία και προδιαγραμμένο τέλος;  Τι αξία έχει να μειώσουμε, κατά ένα ή δύο χρόνια, τη διάρκεια της θητείας του Τουρκοκύπριου Προέδρου στα πλαίσια της εκ Περιτροπής Προεδρίας;  Τι σημασία έχει να βελτιώσουμε τη συχνότητα της εναλλάξ πλειοψηφίας στο μηχανισμό επίλυσης αδιεξόδων;  Τι θα κερδίσουμε αν απλώς εξασφαλίσουμε λίγα χρόνια παράτασης, στην παραχώρηση των τεσσάρων ελευθεριών στους υπηκόους της Τουρκίας, που οδηγεί στον νόμιμο εκτουρκισμό της Κύπρου;

Αγαπητές φίλες και φίλοι,

Δεν αρκεί σήμερα μια καλύτερη διαχείριση των εξελίξεων.  Μια απλά καλή διαχείριση των συνομιλιών από το σημείο που έχουν φτάσει, δεν μπορεί να αποτρέψει την επιβολή λύσης Τουρκικών προδιαγραφών.  Εκείνο που, σήμερα, επιβάλλεται είναι η εκ βάθρων αλλαγή της βάσης λύσης.  Η ανατροπή της πολιτικής των ψευδαισθήσεων και των μονομερών υποχωρήσεων.  Ανατροπή της πολιτικής των φοβικών συνδρόμων. Δεν μπορούμε, δεν έχουμε δικαίωμα να περιοριστούμε στην βελτίωση των όρων της εθνικής αυτοχειρίας.  Οφείλουμε να επαναδιαπραγματευθούμε το Κυπριακό από μηδενική βάση.  Να καθαρίσουμε το τραπέζι από τις διαχρονικές μας υποχωρήσεις.  Μόνο έτσι το Κυπριακό θα επανακτήσει το πραγματικό του χαρακτήρα ως ζήτημα εισβολής και κατοχής.  

Μόνο έτσι θα υπάρχει ελπίδα και προοπτική, για μια λύση που θα εμπνέεται από τα σύγχρονα δεδομένα και αξίες και θα ανατρέπει τα δεδομένα της εισβολής. 

Μας λένε πως τέτοια προσέγγιση είναι ανέφικτη και θα οδηγήσει στη διχοτόμηση.  Προσπαθούν κάποιες πολιτικές ηγεσίες να εκβιάσουν το λαό με το δίλημμα «Διζωνική ή Διχοτόμηση».  Είναι τουλάχιστον τραγικό, αλλά και υποκρισία, να θέτουν τέτοια διλήμματα, αυτοί που με τις προτάσεις τους προάγουν λύση που οδηγεί στον πλήρη έλεγχο και στον εκτουρκισμό της Κύπρου.  Πως απελευθερώνεται η Κύπρος με τη λύση που σήμερα διαπραγματεύονται;  Πως ανατρέπονται τα κατοχικά δεδομένα, πώς αποκαθίστανται οι ελευθερίες και τα ανθρώπινα δικαιώματα με την υπό εκκόλαψη λύση;  

Δυστυχώς, συνέχιση της υποτακτικής πολιτικής που ακολουθήθηκε τα τελευταία χρόνια, περιορίζει τις επιλογές μας ανάμεσα στη Διχοτόμηση και την Τουρκοποίηση, με αποτέλεσμα η απαράδεκτη Διχοτόμηση να καθίσταται ελκυστική στα μάτια του λαού, ως η λιγότερο κακή λύση.

Απέναντι στην πολιτική των φοβικών συνδρόμων, στην πολιτική ενοχοποίησης του Κυπριακού Ελληνισμού, στην καλλιέργεια της ηττοπάθειας και της μοιρολατρίας στο λαό, εμείς προτάσσουμε το «μπορούμε».  Μπορούμε να διεκδικήσουμε και να πετύχουμε λύση που να ανατρέπει τα κατοχικά δεδομένα.  Μπορούμε, με διεκδικητική στρατηγική, να εξαναγκάσουμε την Τουρκία να αλλάξει πολιτική.  Μπορούμε να κτίσουμε νέες στρατηγικές συμμαχίες που να εξισορροπούν το σε βάρος μας ανισοζύγιο δυνάμεων, αξιοποιώντας τη στρατηγική αξία της γεωγραφικής μας θέσης.  

Μπορούμε να αποκτήσουμε πολιτικά και στρατηγικά οφέλη από το φυσικό μας αέριο.  Μπορούμε και οφείλουμε να εμπνεύσουμε στο λαό μας τη χαμένη του αυτοπεποίθηση και αγωνιστικότητα.  Μπορούμε και οφείλουμε να του αναστηλώσουμε την πληγωμένη του εθνική περηφάνια και αξιοπρέπεια.  Αν κάποιες ηγεσίες κουράστηκαν, αν δεν πιστεύουν στις αντοχές του λαού, αν θεωρούν  μάταιο τον αγώνα μας για ελευθερία και δικαιοσύνη, πιο δίκαιο είναι να το παραδεχθούν και οικειοθελώς να παραχωρήσουν την θέση τους σ’ αυτούς που διαθέτουν την πίστη, τη θέληση και τις δυνάμεις ν’ αγωνιστούν. Δεν έχουν, όμως, δικαίωμα να διαπραγματεύονται με τα χέρια ανάταση, το μέλλον της Κύπρου.  

Μόνο με μια ανατρεπτική στρατηγική μπορούμε να φτάσουμε σε μια λύση που θα οδηγεί σε μια Κύπρο ελεύθερη, μ’ ένα δημοκρατικό καθεστώς που θα κατοχυρώνει τα ανθρώπινα δικαιώματα και ελευθερίες σε όλους τους νόμιμους κατοίκους της Κύπρου: σε όλη την επικράτεια της Κυπριακής Δημοκρατίας, από την κατεχόμενη μας Κερύνεια μέχρι την Πάφο.

Οκτώ χρόνια μετά το Δημοψήφισμα, ήρθε η ώρα του πραγματικού σεβασμού της λαϊκής εντολής.  Ήρθε η ώρα της αγωνιστικής ανατροπής.  Της ανατροπής, στις αντιλήψεις.  Της ανατροπής στις πολιτικές.  Της ανατροπής στον πολιτικό λόγο.  Της ανατροπής στους στόχους μας.  Αυτή είναι και η μόνη ορθή και αποτελεσματική διαχείριση του ΌΧΙ.